Kot senior – jak się nim opiekować?
Objawy starości kota
- utrata energii
Spada aktywność kota – nie skacze tak po meblach, traci zainteresowanie zabawą i coraz rzadziej wychodzi na zewnątrz, jeśli jest kotem wychodzącym. W domu szuka cichych i ciepłych miejsc, gdzie odpoczywa przez większość doby.
- utrata apetytu
Starszy kot ma zmniejszony apetyt lub w ogóle traci zainteresowanie jedzeniem. Ten stan nie zawsze łączy się z chorobą, ale wymaga konsultacji z lekarzem weterynarii. Istnieje też możliwość, że przyczyną niejedzenia są problemy stomatologiczne. Kot ma wówczas zachowany apetyt, ale nie je, ponieważ odczuwa ból podczas pobierania pokarmu. Każdą zauważoną zmianę w ilości pobieranego pokarmu warto skonsultować z lekarzem weterynarii.
- osłabienie zmysłów
Wszystkie zmysły wraz z wiekiem ulegają osłabieniu. Kot może gorzej widzieć i słyszeć. Ponadto nie czuje już tak wyraźnie smaków i zapachów jak kiedyś.
- problemy z wypróżnianiem
Kot może mieć trudności z defekacją i oddawaniem moczu. Nierzadko pupil może też załatwiać się poza kuwetą. Wszystkie problemy z przewodem pokarmowym i układem moczowym należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem weterynarii. Przyczyną takich zachowań mogą być infekcje lub choroby narządowe, niezwiązane z objawami starzenia się organizmu, dlatego należy to wykluczyć.
- zmiana wyglądu sierści
Kot senior dba o swoją sierść z mniejszą starannością. Jego futro może być szorstkie, matowe i nieprzyjemne w dotyku. Wraz z wiekiem zmniejsza się u niego ilość filmu skórnego, co prowadzi do zmatowienia, a nawet skołtunienia sierści. Warto pomóc mruczkowi w pielęgnacji i czesać jego sierść codziennie, np. podczas wieczornych pieszczot.
- zmiany behawioralne
Zaawansowany wiek odciska swoje piętno na psychice kota. Może odczuwać stres związany np. z ograniczeniami w poruszaniu się. Niektóre koty wykazują objawy neurologiczne. Mruczek może zapominać, gdzie jest kuweta, nie poznawać niektórych osób, miauczeć w nocy, nagle domagać się pieszczot i za chwilę stawać się agresywny.
Wszystkie objawy neurologiczne i nagłe zmiany zachowania warto skonsultować z lekarzem weterynarii, specjalizującym się w neurologii zwierząt towarzyszących. Trzeba wykluczyć inne możliwe przyczyny takich zachowań, postawić diagnozę i zastosować odpowiednie leczenie.
- zmiany w zachowaniu społecznym w domu z wieloma kotami
Należy zwrócić szczególną uwagę na relacje między wszystkimi kotami w domu. Najstarszy kotek może odchodzić od grupy na ubocze oraz może już nie być zainteresowany zabawą i spędzaniem czasu z innymi mruczkami. Obserwuj, jak inne koty zachowują się wobec najstarszego pupila. Wszystkie zwierzęta powinny czuć się bezpiecznie i żadne nie powinno być przeganiane z grupy.
- zmiana masy ciała
Wraz z wiekiem u kotów zmniejsza się masa mięśniowa i wrasta ilość tkanki tłuszczowej. Koci senior ma tendencję do tycia, natomiast bardzo stary kot chudnie, ponieważ ma zmniejszony apetyt, a składniki odżywcze w jego przewodzie pokarmowym nie wchłaniają się tak dobrze jak wcześniej..
- problemy stomatologiczne
Kamień nazębny, ubytki i brzydki zapach z jamy ustnej mogą dotyczyć też kotów w młodszym wieku, ale u starszych zwierząt objawy są zazwyczaj mocniej wyrażone. Pupil może odczuwać ból podczas pobierania pokarmu, czego objawem często jest gwałtowne uciekanie od miski i/lub wypluwanie pokarmu.
Część kotów ma też trudności z pobieraniem suchych granulek karmy ze względu na zapalenie przyzębia. Dlatego starsze koty powinny dostawać karmę dostosowaną do ich możliwości gryzienia i żucia- np. mokre jedzenie lub namoczoną suchą karmę.
Wszystkie problemy stomatologiczne, w tym także nieświeży zapach z jamy ustnej, należy skonsultować z lekarzem weterynarii. Na czas leczenia kot powinien otrzymywać wyłącznie mokrą karmę, jaką będzie mógł swobodnie pobierać z miski, bez uczucia bólu i dyskomfortu.
- choroby
Układ odpornościowy starszego kota jest osłabiony i nie pracuje już tak dobrze jak kiedyś. Mruczek może częściej i ciężej chorować, dlatego zwróć szczególną uwagę, by zabezpieczać go przed chorobami zakaźnymi i zastosować odpowiednie preparaty przeciwko pasożytom zewnętrznym i wewnętrznym.
Inne objawy chorobowe u starszego kota najczęściej wynikają z osłabionej, nieprawidłowej pracy narządów wewnętrznych. Kot senior może mieć niewydolność nerek, wątroby, choroby płuc, mięśnia sercowego i zaburzenia pracy tarczycy czy nadnerczy. Często cierpi też z powodu chorób stawów, które ograniczają jego poruszanie się.
Wszystkie objawy chorobowe należy skonsultować z lekarzem weterynarii. Pamiętaj, że kot jako pacjent geriatryczny, powinien być regularnym gościem w przychodni weterynaryjnej. Leczenie jest możliwe w każdym wieku.
Czym się różni kot senior od bardzo starego kota?
Kot senior ma zupełnie inne potrzeby niż bardzo stary kot, dlatego nie wolno ich traktować tak samo. Kota powyżej 7-8 lat nazywamy seniorem. O bardzo starym kocie mówimy zazwyczaj, gdy ten skończy około 10-14 lat, ale to nie wiek stanowi tutaj największą różnicę między nimi, a ich potrzeby.
Kot senior ma tendencję do tycia. Jego apetyt jest zachowany lub wręcz zwiększony, przy obniżonej aktywności, dlatego ma najczęściej problemy z nadwagą lub otyłością. Wiążą się też z tym kłopoty ze stawami i zwiększone ryzyko zachorowania na cukrzycę.
Jak wspomnieliśmy, potrzeby bardzo starego kota będą zupełnie inne. Często cierpi on na niedożywienie. Jego apetyt jest zmniejszony, a przewód pokarmowy nie przyswaja już tak dobrze pokarmu jak kiedyś, więc może tracić na wadze, a jego sierść matowieje, jest szorstka i pozbawiona blasku.
Kot nie ma siły regularnie się pielęgnować, dlatego może nie wyglądać schludnie. Stare koty mają osłabiony układ immunologiczny. Oznacza to, że są bardziej podatne na infekcje niż koty dorosłe czy seniorzy. Z tego powodu wymagają regularnej profilaktyki oraz profesjonalnej opieki weterynaryjnej w razie choroby.
Profilaktyka chorób u kota seniora i bardzo starego kota
Podstawą profilaktyki zdrowotnej u kociego seniora są regularne wizyty kontrolne w przychodni weterynaryjnej. Bardzo ważne są szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym, regularne odrobaczanie i stosowanie ochrony przeciwko ektopasożytom. Te wszystkie zabiegi chronią zwierzęta przed chorobami, które w ich wieku mogą mieć cięższy przebieg ze względu na osłabiony układ immunologiczny.
Co lekarz weterynarii sprawdza podczas wizyty kontrolnej?
Specjalista na początku przeprowadzi z Tobą dokładny wywiad – opiszesz nie tylko objawy, które Cię zaniepokoiły, ale też opowiesz nieco o przebytych chorobach u kota, o tym, czy choruje na coś przewlekle, czy przyjmuje jakieś leki, jaką ma dietę, czy coś się ostatnio zmieniło w jego zachowaniu, czy ma zachowany apetyt, czy załatwia się regularnie itp.
Następnie lekarz zbada klinicznie kota. Obejrzy go dokładnie, oceni stan mięśni i stawów, sprawdzi jego błony śluzowe, węzły chłonne, omaca jego jamę brzuszną i sprawdzi wypełnienie pęcherza moczowego, oceni ucho zewnętrzne, zajrzy do jamy ustnej i sprawdzi uzębienie, język oraz dziąsła, osłucha pracę serca, płuc i górnych dróg oddechowych. Zbada też jego wewnętrzną temperaturę ciała za pomocą termometru.
Każdy przypadek jest traktowany indywidualnie, dlatego na podstawie określonych objawów lekarz może przeprowadzić lub zlecić wykonanie badań szczegółowych, np. jeśli kot ma problemy z chodzeniem, lekarz przeprowadzi badanie ortopedyczne. Koty z objawami neurologicznymi wymagają za to badania neurologicznego, które pomoże ustalić możliwą przyczynę zmiany zachowania.
Konieczne może się okazać wykonanie badań dodatkowych, czyli badań krwi lub moczu, zdjęć RTG, USG, endoskopii, rezonansu, tomografu lub innych.
Pierwsze zmiany w zachowaniu kota – na co zwrócić uwagę?
Pierwsze zmiany w zachowaniu możesz zauważyć, gdy mruczek skończy około 7 lat. Przestaje się wówczas interesować tak mocno wszystkim, co się rusza, nie spędza dużo czasu na zabawie, ceni sobie spokój oraz odpoczynek w ciepłym i cichym miejscu.
Zazwyczaj ma zachowany lub wręcz zwiększony apetyt. Zmniejszone łaknienie lub jego brak jest charakterystyczne dla bardzo starych kotów (powyżej 10 roku życia), które mogą nagle chudnąć i opadać z sił. Takie koty wymagają dużej uwagi i specjalistycznej opieki weterynaryjnej.
Jeśli w wyglądzie lub zachowaniu kotka zauważysz coś, co szczególnie wzbudza Twój niepokój, koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii.
Jak karmić kota seniora?
Dieta zwierząt starszych powinna być kompletna i zbilansowana, bardziej skoncentrowana pod względem zawartości składników odżywczych i energii oraz o wysokiej strawności. Musi zawierać właściwe ilości białka, niezbędne aminokwasy, odpowiednią ilość błonnika, wspomagającego proces trawienia oraz niższą zawartość lipidów, które nie są już tak dobrze przyswajalne przez starsze koty.
Nie bez znaczenia jest też tekstura pokarmu. Starsze kotki często cierpią z powodu problemów stomatologicznych, dlatego mogą nie być w stanie gryźć i żuć suchej karmy. Najlepszym rozwiązaniem jest wówczas stosowanie mokrej karmy w saszetkach, puszkach lub tackach.
Pamiętaj, że wszystkie choroby w jamie ustnej są wskazaniem do wizyty u lekarza weterynarii. Odpowiednie leczenie może sprawić, że kot znowu będzie mógł jeść pokarm o twardszej strukturze bez uczucia dyskomfortu i bez bólu. Sprawdź więcej informacji o żywieniu kotów.
Nie wolno przekarmiać zwierząt. Przed podaniem kotu posiłku, sprawdź, jakie zalecenia dotyczące dawkowania produktu znajdują się na etykiecie opakowania. Nie przekraczaj dziennej dawki kalorii.
Jeśli Twój kot tyje lub wręcz przeciwnie, chudnie, mimo zachowania dziennej dawki energii, skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Być może konieczna będzie zmiana diety i wprowadzenie karmy dla seniora ze zmniejszoną ilością kalorii lub karmy dla bardzo starych kotów, które muszą otrzymywać posiłki wysokokaloryczne.
Pamiętaj, że jeśli chcesz wprowadzić do diety kota zupełnie nową karmę, należy to robić stopniowo. Mieszaj niewielką część nowej karmy ze starą i codziennie zmieniaj proporcje, dając mruczkowi coraz więcej nowego pokarmu. Okres przejściowy w zmianie karmy jest bardzo ważny, ponieważ przewód pokarmowy musi się przyzwyczaić do nowego jedzenia.
