Jakie koty dla alergików?

Szacuje się, że ok. 10% ludzkiej populacji miewa niepożądane objawy spowodowane kontaktem z kocią sierścią.

Szacuje się, że ok. 10% ludzkiej populacji miewa niepożądane objawy spowodowane kontaktem z kocią sierścią. Czy istnieje więc rasa „kotów hipoalergicznych”, które nie wywołują kataru i łzawienia oczu? Okazuje się, że mruczki z włosami, choć istnieją, nie sprawdzają się w przypadku osób nadwrażliwych. Nie ma niestety kotów, które nie uczulają w ogóle, istnieją natomiast rasy bardziej lub mniej wskazane dla alergików. Różnią się one ilością produkowanego białka uczulającego, które jest obecne w ich ślinie i moczu, a także długością sierści lub jej całkowitym brakiem. Koty uznawane za hipoalergiczne wytwarzają i rozprzestrzeniają mniej alergenów w porównaniu do przedstawicieli  innych ras.

Spis treści:

1. Alergia na koty – dlaczego występuje? 
2. Czy koty mogą się stać hipoalergiczne? 
3. Koty nieuczulające – na co zwracać uwagę?
4. Kot bez sierści – sfinks
5. Hipoalergiczny kot bengalski
6. Kot orientalny krótkowłosy
7. Kot balijski – długowłosa odmiana kota syjamskiego
8. Długowłosy kot syberyjski
9. Dodatkowe porady dla alergików

Alergia na koty – dlaczego występuje? 

Reakcja uczuleniowa występuje dwa razy częściej po kontakcie z kotem niż z psem. Warto wiedzieć, że objawy niepożądane nie mają związku z samą sierścią zwierzęcia, lecz ze specyficznymi białkami, które są wytwarzane przez koty: Fel d1 i Fel d 4. Znajdują się one w ślinie, moczu i złuszczonym naskórku zwierząt. Mruczek czyści swoje futro za pomocą języka, a następnie roznosi po pomieszczeniach pokryte śliną włosy. W ten sposób alergeny pojawiają się na sprzętach domowych lub odzieży opiekuna, jednak najbardziej problematyczne są te krążące w powietrzu. Drażniące cząstki są 10 razy mniejsze niż drobnoustroje (np. roztocza kurzu domowego czy pleśń). Objawy alergii “na kota” mogą występować od razu po kontakcie ze zwierzęciem lub dopiero po jakimś czasie. Niepożądane reakcje dotyczą zazwyczaj układu oddechowego. Błony śluzowe alergika stają się obrzęknięte, pojawia się katar, kaszel i łzawienie oczu. Rzadziej występuje wysypka. Tego typu objawy mogą być spowodowane nie tylko tymczasowym kontaktem z kotem, lecz także pobytem w mieszkaniu, w którym na co dzień przebywa zwierzę. 

Czy koty mogą się stać hipoalergiczne? 

Kocur z włosem nie jest najlepszym rozwiązaniem dla alergika. Uczulenie wywoływane jest przez specyficzne białka wytwarzane przez zwierzę, nie przez jego szatę. Dla osób wrażliwych lekarze weterynarii zalecają kotki, ponieważ produkują one mniejsze ilości białka Fel d 1. Co więcej, na ilość produkowanych białek Fel 1 wpływ ma kolor sierści pupila. Zwierzęta jaśniejsze lub całkowicie białe produkują dużo mniej substancji uczulających niż te o ciemniejszej sierści. Podobnie jest w przypadku mruczków poddanych chirurgicznej antykoncepcji. U samców ilość produkowanych białek Fel d 1 i Fel d 4 po kastracji lub sterylizacji spada. Reakcje uczuleniowe na kontakt z takimi osobnikami mogą nadal występować, jednak nie są już tak silne, jak przed zabiegiem. W 2019 roku szwajcarscy naukowcy opracowali szczepionkę dla kotów, która chroni ludzi uczulonych przed objawami alergii. Preparat zmniejsza produkcję alergenu, szczególnie w ślinie zwierzęcia. Prowokuje on układ odpornościowy kota do tworzenia przeciwciał, które łączą się z alergizującym białkiem i neutralizują jego działanie. Co więcej, wynaleziono również dodatek do jedzenia kotów, który zmniejsza poziom białka Fel d 1 w organizmie zwierzęcia nawet o 97%. Jeśli chcemy przyjąć pod swój dach mruczka, warto wykonać u siebie i domowników testy alergiczne. 

Koty nieuczulające – na co zwracać uwagę?

Kot, który nie uczula, nie musi mieć włosów. Jego szata może być krótsza, jednak nie stanowi to żadnej zasady. Osoby mające alergię, a chcące zostać opiekunem zwierzęcia, przy jego wyborze muszą kierować się kilkoma prostymi zasadami.

1. Zaleca się wybór kotki, nie kota – samice produkują mniejsze ilości białka Fel d 1, a to ono głównie znajduje się w ślinie.
2. Alergikom zaleca się koty o jasnym umaszczeniu, najlepiej białe. Ich ślina zawiera stosunkowo niewielkie ilości alergenów. 
3. Kot dla alergika powinien zostać wykastrowany, ponieważ po zabiegu produkcja białek powodujących uczulenie maleje. 

Warto pamiętać, że koty nieuczulające nie istnieją, są jedynie takie, które nie wywołują silnych objawów. Dla osób zmagających się z alergią “na koty” poleca się takie rasy jak:

• kot sfinks, 
• kot bengalski, 
• kot orientalny krótkowłosy, 
• kot balijski, 
• kot syberyjski. 

Kot bez sierści – sfinks

Nie jest to kot hipoalergiczny, stwierdzono jednak, że uczula w dużo mniejszym stopniu niż przedstawiciele innych ras, ponieważ pozbawiony jest sierści. Wytwarzana przez sfinksa ilość alergenów jest taka sama jak w przypadku innych kotów. Zaliczamy go jednak do zwierząt “nieuczulających”, ponieważ ze względu na brak linienia drażniące białko nie roznosi się po całym domu. Brak sierści u sfinksa oznacza mniej cząsteczek białek w powietrzu. Delikatną skórę zwierzęcia chroni zaś warstwa łoju, w której również znajduje się problematyczne białko, jednak jest ono cały czas przy skórze mruczka. Co więcej, sfinks musi być często kąpany. Czynność ta powinna być wykonywana co najmniej raz w tygodniu. Jeśli zwierzę przyzwyczai się pielęgnacji od pierwszych miesięcy życia, potem nie sprawia problemów i chętnie poddaje się zabiegom. 

Kot bengalski

Koty bengalskie powstały ze skrzyżowania kota z dzikim bengalem. Ich sierść jest aksamitna w dotyku, a zwierzęta nadmiernie nie linieją, co wpływa na ilość alergenów w powietrzu. Uchodzą za koty hipoalergiczne – rzadko wywołują reakcje uczuleniowe. Decydując się na adopcję kota bengalskiego, należy pamiętać, że przedstawiciele tej odmiany potrzebują dużo ruchu i są bardzo aktywne. Nie są polecane dla początkujących opiekunów. 

Kot orientalny krótkowłosy

Choć nie jest to prawda, przedstawicieli tej odmiany uważa się za koty nieuczulające. Rasy orientalne, zarówno krótkowłose, jak i długowłose, są lepszym wyborem dla części alergików, niż inne odmiany. Dzieje się tak, ponieważ mruczki te linieją w niewielkim stopniu. W ich otoczeniu unosi się niewielka ilość alergenów, co wpływa na znikome lub w ogóle niepojawiające się reakcje uczuleniowe u opiekunów. Sierść tych kotów jest również niezwykle łatwa w pielęgnacji. 

Kot balijski – długowłosa odmiana kota syjamskiego

Jest to rasa polecana dla alergików. Kot balijski to długowłosa odmiana kota syjamskiego, a jego cechą charakterystyczną jest zmniejszona ilość produkowanych alergenów Fel d 1. Co więcej, zwierzę nie linieje tak intensywnie, jak inne koty. Chcąc, aby mniej alergenów unosiło się w powietrzu, zaleca się częste czesanie zwierząt. Czynność pozwala usunąć większość alergenów z powierzchni ciała i sierści pupila. Poza tym są to koty bardzo towarzyskie i lgną do ludzi. Wymagają dużej uwagi, ale za to odwdzięczają się przywiązaniem i miłością do opiekuna. 

Długowłosy kot syberyjski

Kot syberyjski to naturalna rasa, która wykształciła się bez pomocy człowieka. Zwierzęta te mają półdługą sierść z podszerstkiem, ale nie wpływa to na ilość wydzielanych alergenów. Jak się okazuje, kot syberyjski wytwarza dużo mniej białka niż inne półdługowłose rasy. Jest więc opcją dla alergików pragnących w domu mieć pupila z dłuższą sierścią. Koty syberyjskie są niezwykle inteligentne i można nauczyć wielu sztuczek. Co więcej, zwierzęta te są bardzo przyjacielskie i łagodne. Między sobą różnią się głównie kolorem szaty. Należy pamiętać o częstej pielęgnacji ich futra, ponieważ długa sierść często się plącze i kołtuni. 

Dodatkowe porady dla alergików

Czy istnieją koty hipoalergiczne? Zakłada się, że jedynymi takimi pupilami są koty rasy ashera. Są to najdroższe zwierzęta domowe na świecie – na świat przychodzi tylko 100 kociąt rocznie. Ponieważ adopcja takiego zwierzęcia jest trudna, warto rozważyć jedną z odmian, które uczulają w mniejszym stopniu niż pozostałe.

Alergicy będący opiekunami kotów powinni często wietrzyć mieszkania. W zamkniętych pomieszczeniach krąży najwięcej alergenów. Pokoje należy też często sprzątać – warto wyposażyć się w odkurzacz z filtrem HEPA oraz w filtry powietrza. Bezwzględnie trzeba też przestrzegać zaleceń swojego lekarza alergologa. O czym jeszcze warto pamiętać? Kot nie może mieć dostępu do sypialni alergika, a z kolei opiekun z uczuleniem nie może pozwalać się lizać i drapać po rękach i twarzy. Ważne jest dbanie o higienę mruczka. Dobrze, żeby zwierzę było często kąpane. Jeśli opiekun sam nie chce tego robić, może zlecić to zadanie profesjonalistom (kocim fryzjerom, czyli groomerom) albo członkom swojej rodziny. Legowisko i zabawki mruczka również należy czyścić, najlepiej raz w tygodniu. Warto zainwestować w zamkniętą toaletę dla pupila. Do czyszczenia kuwety i zabawek trzeba używać rękawiczek lateksowych, aby nie podrażnić skóry podczas pracy.

Zachowując optymalne warunki życia z czworonożnym przyjacielem, można ograniczyć rozprzestrzenianie się alergenów nawet o 80%.