Koty należą do zwierząt bezwzględnie mięsożernych, co oznacza, że są one zależne od substancji odżywczych zawartych jedynie w mięsie i produktach pochodzenia zwierzęcego. Koty domowe wywodzą się od dzikiego kota afrykańskiego. Zwierzęta te zostały udomowione zdecydowanie później niż psy, dlatego też wykazują dużo więcej zachowań odziedziczonych po dzikich przodkach.
- W ciągu dnia koty zjadają zazwyczaj kilka, kilkanaście małych posiłków o mniej więcej stałej zawartości energii (około 20-30 kcal, czyli tyle, ile dostarcza jedna mysz).
- Koty domowe są bezwzględnymi mięsożercami, w odróżnieniu od względnie mięsożernych psów.
- Koty odziedziczyły wiele zachowań związanych z żywieniem po swoich dzikich przodkach (są np. doskonałymi łowcami).
- W diecie kotów, zwłaszcza długowłosych i półdługowłosych, szczególne znaczenie ma odpowiednio dobrane włókno pokarmowe, ze względu na tworzenie się kul włosowych (bezoarów) w przewodzie pokarmowym.
Specyfika kocich zdobyczy
Koty, niezależnie od środowiska życia, wykazują niezwykle silny instynkt łowny. W warunkach naturalnych dziko żyjące koty polują w pojedynkę na zdobycze dużo mniejsze od siebie – głównie drobne ssaki, rzadziej ptaki, gady, ryby czy bezkręgowce. Charakterystyczne jest to, że wszystkie zdobycze kotów charakteryzują się podobnym składem pod względem zawartości białka, tłuszczu, węglowodanów i wody. Wyniki badań wykazują, że dorosłe koty – niezależnie od wieku, płci czy przeprowadzonej kastracji – wybierają pokarm, który dostarcza około 50% energii z białka, 40% energii z tłuszczu i 10% energii z węglowodanów. Odstępstwa od opisanej reguły występują jedynie u samic ciężarnych i kociąt.
Preferencje żywieniowe kotów domowych
Koty domowe preferują pożywienie, które zarówno wyglądem, jak i składem przypomina naturalne zdobycze. Właśnie dlatego większość mruczków chętniej zjada pokarmy mokre, podgrzane do temperatury ciała, o zawartości makroskładników zbliżonej do posiłków dzikich kotów. Każdy koci indywidualista ma również szczególne, dodatkowe wymagania, dotyczące spożywanego pokarmu, który musi być atrakcyjny dla zmysłów oraz stosunkowo łatwy do pogryzienia i połknięcia.
Instynktowna potrzeba zmiany smaku
Interesujący jest także fakt, iż koty wykazują tzw. instynktowną potrzebę zmiany smaku. Jest to mechanizm chroniący przed długotrwałym pobieraniem pokarmu potencjalnie niekompletnego lub szkodliwego, a także zabezpieczający przed „„zjedzeniem” całej populacji zdobyczy na danym terytorium. Warto podkreślić, że potrzeba zmiany smaku nie jest tożsama ze zmianą składu pożywienia. Wręcz przeciwnie – koty wymagają pokarmów stałych pod względem zawartości składników odżywczych dla utrzymania zdrowia i tzw. komfortu trawiennego.
Niechęć do nowych pokarmów
Innym mechanizmem „obronnym” w zachowaniu kotów jest neofobia, czyli niechęć do nowych pokarmów, z którymi zwierzę nie miało wcześniej styczności, a które postrzega, jako potencjalnie szkodliwe. Co więcej, u kotów występuje tzw. niechęć po jednej próbie, która polega na tym, że jeśli zwierzę doświadczyło negatywnego wpływu na zdrowie (np. wymiotów czy złego samopoczucia) po zjedzeniu konkretnego posiłku, w przyszłości będzie konsekwentnie unikało tego typu pokarmu.
Różnice żywieniowe u kotów i psów
Każdy właściciel kociego przyjaciela musi sobie zdawać sprawę, że nawyki żywieniowe kotów różnią się od tych, które są charakterystyczne dla psów. Jak podkreśla lekarz weterynarii dr Michał Ceregrzyn: „koty, w odróżnieniu od psów, jedzą kilka, kilkanaście razy w ciągu doby, zarówno w dzień, jak i w nocy. Jest to cecha charakterystyczna dla tego gatunku zwierząt warunkowana specyfiką metabolizmu, dlatego też istotne jest, aby kot miał dostęp do pokarmu przynajmniej kilka razy na dobę.”
